Kategoria: Dla mediów

3 kwietnia 2024

Jak pokazują ostatnie protesty w wielu krajach Europy, transformacja energetyczna, poza rozwiązaniami legislacyjnymi, będzie wymagała także szerokiego poparcia społecznego. Na pytanie o poziom akceptacji nowych źródeł energii stara się odpowiedzieć najnowsze badanie Multiconsult Polska i PBS.

W ostatniej fali badania „Barometr MCPL” realizowanego przez sopocką pracownię PBS na zlecenie firmy inżynieryjnej Multiconsult Polska, badanych zapytano o poziom akceptacji dla poszczególnych, nowych źródeł energii. Reprezentatywną grupę Polaków zapytano w ankiecie, czy poparliby powstanie w swojej okolicy instalacji wytwarzających energię z wykorzystaniem różnych technologii. W ten sposób wyłoniono ranking sześciu najpopularniejszych alternatyw dla paliw kopalnych w energetyce.

O ile nie dziwi popularność dobrze znanych i powszechnych w Polsce instalacji fotowoltaicznych (80%), o tyle zaskakiwać może bardzo wysoki poziom akceptacji dla projektów geotermalnych (81%). Dzięki wykorzystaniu gorących źródeł, możliwa jest produkcja energii w sposób mało uciążliwy i bardzo bezpieczny, a przy tym w oparciu o lokalne zasoby, co może dawać poczucie bezpieczeństwa i niezależności. Tego typu instalacji, pomimo sprzyjających warunków geologicznych, wciąż jednak przybywa w naszym kraju stosunkowo wolno.

– Energia geotermalna może stanowić doskonałą alternatywę dla spalania paliw kopalnych. Jest to stabilne, dostępne i niezależne od warunków pogodowych źródło energii, a Polska posiada zasoby wód geotermalnych, które mogłyby zaspokoić połowę krajowego zapotrzebowania na ciepło. Badania geologiczne wskazują, że nawet jedna czwarta powierzchni Polski stanowi obszar perspektywiczny pod kątem wykorzystania wód termalnych w ciepłownictwie – mówi dr inż. Bogdan Noga, zastępca dyrektora pionu projektowania ds. geologii w Multiconsult Polska.

W Polsce nie brakuje przykładów ciepłowni, które od lat korzystają z wód termalnych. W ten sposób kilkunastu tysiącom mieszkańców ciepło zapewnia Geotermia Pyrzyce w woj. zachodniopomorskim. Uruchomiona w 1997 r. ciepłownia miejska w Pyrzycach jest jedną z pierwszych w Europie, która na skalę przemysłową wykorzystuje ciepło termalne. W lutym br. zakończono z kolei prace nad głębokim na 2030 metrów odwiertem w podwarszawskiej gminie Piastów. Gorąca woda z tej instalacji zasili w przyszłości miejską sieć ciepłowniczą.

Panele i wiatraki wciąż popularne, atom kontrowersyjny

Jak pokazuje badanie, niemal powszechną akceptacją społeczną cieszą się instalacje fotowoltaiczne oraz farmy wiatrowe, notując odpowiednio 80% oraz 72% poparcia. Instalacje tego typu od lat cieszą się rosnącą popularnością, na którą wskazuje choćby rosnąca liczba odmów przyłączeń nowych źródeł odnawialnych do sieci elektroenergetycznej. W latach 2021-2022 Urząd Regulacji Energetyki otrzymał prawie 11 tys. powiadomień o odmowach przyłączenia obiektów do sieci, z czego blisko 9,4 tys. to instalacje OZE.

Najmniejszym poziomem akceptacji spośród nowych źródeł energii cieszą się natomiast rozwiązania wykorzystujące atom. Nieco ponad połowa badanych (54%) byłaby skłonna poprzeć budowę elektrowni atomowej w swojej okolicy. Jeszcze mniej, bo 44% respondentów chciałoby w swojej okolicy inwestycji wykorzystującej małe, modułowe reaktory jądrowe (tzw. SMR). Jednocześnie aż jedna trzecia badanych nie ma co do nich zdania, co prawdopodobnie wynika z niewielkiej znajomości tej technologii wśród Polaków. W tym samym badaniu, co piąty respondent wprost przyznaje, że nie wie, czym są SMR.

Badanie zrealizowane przez PBS w dniach 12-19 stycznia 2024 r. na panelu internetowym www.poznaj.to na reprezentatywnej próbie internautów n=1002 respondentów.

Informacja prasowa 28/03/2024

27 lutego 2024

Modułowe reaktory atomowe mają odegrać istotną rolę w osiągnięciu celów klimatycznych UE na rok 2040. Nowa technologia ma swoich zwolenników również w Polsce, gdzie planuje się dziesiątki tego typu inwestycji. Okazuje się jednak, że wśród Polaków nowa technologia wciąż jest mało znana. Jedna piąta badanych przyznaje, że nie wie, czym są SMR.

Nowe propozycje UE zakładają redukcję szkodliwych emisji o 90% w stosunku do roku 1990 dla całej wspólnoty. W tym kontekście Komisja Europejska zadeklarowała wsparcie popularyzacji modułowych reaktorów atomowych, które mają odegrać kluczową rolę w osiągnięciu unijnych celów klimatycznych. Pomimo planów budowy nawet kilkudziesięciu tego typu instalacji przez rodzime koncerny energetyczne, w Polsce temat SMR pozostaje słabo znany opinii publicznej.

W kolejnej fali badania Barometr MCPL realizowanego przez sopocką pracownię PBS na zlecenie firmy inżynieryjnej Multiconsult Polska, badanych zapytano między innymi o poziom akceptacji nowej technologii reaktorów. Okazuje się, że jest on wyraźnie niższy niż w przypadku tradycyjnych elektrowni atomowych, a jedna piąta badanych przyznaje, że „nie wie, co to jest SMR”.

– Chociaż odpowiedniki modułowych reaktorów atomowych od dziesięcioleci pracują na okrętach podwodnych czy lodołamaczach, pozostają technologią szerzej nieznaną w energetyce. Dotychczas nie udało się zrealizować ani jednej komercyjnej instalacji tego typu, dlatego nie dziwi niewielka świadomość tej technologii wśród opinii publicznej. Wydaje się, że dekady planów oswoiły nas z koncepcją budowy elektrowni jądrowej, którą według naszych badań popiera ponad połowa Polaków. W kontekście SMR-ów mamy jednak jeszcze sporo do nadrobienia – mówi Szymon Grabowski, dyrektor pionu przemysł, ropa i gaz w Multiconsult Polska.

Jak podkreśla KE w swojej deklaracji, małe reaktory mogą odegrać istotną rolę, jako uzupełnienie tzw. podstawy w systemach energetycznych, zapewniając stabilność sieci, w których duży udział mają odnawialne źródła energii. Nowe instalacje mogłyby w sposób rozproszony zastępować dotychczas wykorzystywane jednostki konwencjonalne oraz zapewniać dostawy energii bezpośrednio do odbiorców, stanowiąc element dywersyfikacji systemu wytwarzania energii elektrycznej.

– Konstrukcja modułowa oznacza również skalowalność instalacji. Umożliwia elastyczne dostosowanie liczby reaktorów do potrzeb danej lokalizacji, a kompaktowa konstrukcja pozwala na lokalizowanie ich blisko punktów odbioru energii, ograniczając koszty budowy i eksploatacji sieci przesyłowych oraz strat energii na przesyle – mówi Szymon Grabowski.

Póki co jednak brakuje w Europie przykładów udanych, komercyjnych wdrożeń tego typu instalacji, a sama technologia, poza wyzwaniami natury technicznej, może budzić także społeczny opór. Z badań Multiconsult Polska wynika, że jest to obecnie jedna z najmniej popieranych technologii wśród polskich respondentów. W kolejnych edycjach badania, niepodzielnie królują natomiast dobrze znane milionom Polaków instalacje fotowoltaiczne, których budowę w swojej okolicy popiera blisko 80% badanych.

Badanie zrealizowane przez PBS w dniach 12-19 stycznia 2024 r. na panelu internetowym www.poznaj.to na reprezentatywnej próbie internautów n=1002 respondentów.

Informacja prasowa 20/02/2024

18 stycznia 2024

Sopocka pracownia PBS na zlecenie Multiconsult Polska zapytała Polaków o ich stosunek do zmian klimatu. Okazuje się, że najpilniejszym wyzwaniem są rosnące temperatury oraz susze. Jednocześnie, rośnie deklarowana chęć zatrzymania tych zmian, nawet kosztem własnej wygody. Co drugi badany jest bowiem gotów zrezygnować z prywatnego samochodu, by zapobiec zmianom klimatycznym.

Polacy wydają się być coraz bardziej świadomi zagrożeń płynących ze zmian klimatu. Pytani o te, których obawiają się najbardziej, wskazują: szkodliwy dla człowieka wzrost temperatury (36%), susze (31%), silne wichury (18%) i powodzie (7%).

Jednocześnie, przynajmniej w sferze deklaracji, jesteśmy gotowi walczyć z niekorzystnymi zmianami, nawet za cenę własnej wygody. Nieco ponad połowa badanych (50,7%) przyznała, że byłaby gotowa zrezygnować z prywatnego samochodu, jeśli miałoby to zapobiec zmianom klimatu. Niewiele mniej, bo 40% osób odmawia takiego poświęcenia, a pozostali nie mają wyrobionej opinii w tej kwestii.

Co ciekawe, najrzadziej chęć rezygnacji z własnego transportu wyrażali najmłodsi badani w przedziale 18-34 lata (42,4%). Najbardziej skłonni do poświęceń okazali się z kolei respondenci w wieku 35-44 lata, wśród których blisko dwie trzecie (62%), jest gotowych porzucić swoje auta na rzecz klimatu.

Czy powinniśmy porzucić węgiel, by ratować klimat?

Autorzy badania poruszyli również kwestię transformacji energetycznej, pytając o opinię na temat porzucenia węgla w Polskiej energetyce w celu ratowania klimatu. Okazuje się, że mniej chętnie zrezygnowalibyśmy z węgla, niż z własnych samochodów. Na pytania o to, czy Polska powinna odejść od wydobycia węgla w celu ochrony klimatu, tak lub zdecydowanie tak, odpowiedziało tylko 44% badanych. Mniej więcej tyle samo, bo 44% respondentów opowiada się przeciw porzuceniu węgla – odpowiedzi raczej nie (27%) i zdecydowanie nie (17%).

Zwolenników porzucenia węgla częściej spotkamy w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców (60%), niż w mniejszych miejscowościach (42%) i na wsi (35%). Najwięcej zwolenników zielonej transformacji znajdziemy z kolei w województwach śląskim (53%), małopolskim (56%), lubuskim (57%) oraz zachodniopomorskim (60%).

– W Multiconsult Polska doradzamy firmom i instytucjom przy projektach z zakresu transformacji energetycznej, dlatego z zainteresowaniem przyglądamy się trendom kształtującym społeczny odbiór tych kwestii. Wyniki naszych badań potwierdzają, że Polacy coraz lepiej rozumieją wyzwania stojące przed polską energetyką, co powinno tworzyć korzystny klimat dla planowych inwestycji w tym zakresie – powiedział Szymon Grabowski, dyrektor pionu przemysłu, ropy i gazu w Multiconsult Polska.

Badanie zrealizowane przez PBS w dniach 20-26 października 2023 r. na panelu internetowym www.poznaj.to na reprezentatywnej próbie internautów n=1000 respondentów.

Informacja prasowa 16/01/2024

19 grudnia 2023

Zdecydowana większość Polaków (84%) oczekuje zwiększenia liczby połączeń w ramach transportu publicznego w swojej okolicy, a jedna trzecia deklaruje chęć rezygnacji z własnego samochodu na rzecz dobrze funkcjonującej komunikacji publicznej – wynika z badania pracowni PBS na zlecenie Multiconsult Polska.

Badanie pokazuje pilną potrzebę inwestycji w transport publiczny, wyrażaną przez mieszkańców wszystkich województw reprezentujących wszystkie grupy wiekowe. I chociaż poszczególne rozwiązania komunikacyjne mają różną liczbę zwolenników w zależności od regionu kraju, to respondenci są zgodni co do tego, że inwestycje są konieczne. Z koniecznością zwiększenia liczby połączeń zgadza się zdecydowana większość mieszkańców zarówno wsi, mniejszych miast (87%), jak i ośrodków powyżej 100 tys. mieszkańców (78%). W niektórych regionach liczba wskazań sięga nawet 100% (warmińsko-mazurskie).

Pytani o to, które kwestie związane z transportem uważają za najbardziej palące, badani wskazują kolejno uruchomienie bądź zwiększenie liczby połączeń autobusowych i kolejowych (37%), rozbudowę ścieżek rowerowych (27%), wymianę taboru autobusowego na niskoemisyjny (21%) oraz poprawę jakości infrastruktury takiej jak dworce, zadaszenia przystanków czy modernizacja linii kolejowych (14%).

Jak transport indywidualny wyparł komunikację publiczną

W Polsce od początku lat 90. obserwujemy ograniczanie liczby połączeń regionalnych. Wbrew oczekiwaniom, powstałej luki nie byli w stanie wypełnić prywatni przewoźnicy, którzy operują wyłącznie tam, gdzie potoki pasażerskie gwarantują ekonomiczne uzasadnienie dla ich działania. W rezultacie, obecnie ok. 10 tysięcy miejscowości w Polsce nie ma żadnego dostępu do transportu publicznego [1]. Tylko w latach 2016-2020 długość krajowych linii komunikacji autobusowej zmniejszyła się o jedną trzecią [2].

– Jedną z podstawowych barier w rozwoju transportu publicznego w Polsce pozostaje zarzut jego nierentowności. Tymczasem, na kwestię transportu powinniśmy patrzeć tak, jak na służbę zdrowia, czyli ważną usługę publiczną, którą po prostu warto obywatelom zapewnić, bo stanowi ona inwestycję w rozwój społeczeństwa – ocenia Przemysław Panek, kierownik zespołu analiz strategicznych w Multiconsult Polska.

–  Dawniej, liczba samochodów osobowych na 1000 mieszkańców świadczyła o zasobności społeczeństwa. W Polsce, gdzie wskaźnik ten obecnie należy do najwyższych w Europie, paradoksalnie stał się symbolem wykluczenia transportowego. Mieszkańcy, zwłaszcza mniejszych miejscowości, z braku oferty w zakresie transportu publicznego decydują się na transport indywidualny – wskazuje ekspert.

Trend ten widać też w badaniu Multiconsult Polska – negatywna opinia na temat stanu komunikacji publicznej dominuje wśród mieszkańców najmniejszych miejscowości (48% negatywnych wskazań). Najgorzej stan komunikacji publicznej w swojej okolicy oceniają mieszkańcy województw świętokrzyskiego (56% negatywnych odpowiedzi), opolskiego (50%) i lubuskiego (45%). Jednocześnie, ponad 40% respondentów byłaby skłonna rozważyć rezygnację z własnego samochodu, na rzecz dobrze funkcjonującej komunikacji publicznej w swojej okolicy, a niemal jedna trzecia (30%) jest zdecydowanie przekonana do takiego pomysłu. Co ciekawe, odsetek osób, które gotowe byłyby porzucić komunikację indywidualną jest równie wysoki także na mniej zurbanizowanych terenach.

Plany Zrównoważonej Mobilności Miejskiej receptą na wykluczenie

Szansą na zmianę sytuacji może być obowiązek opracowania Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej w miastach, które chcą starać się o środki unijne. Zgodnie z zaleceniami Komisji Europejskiej, opracowanie dokumentów tego typu jest obowiązkowe dla miast powyżej 50 tys. mieszkańców. Zachętę dla lokalnych władz, powinna też stanowić możliwość sfinansowania odpowiednich opracowań ze wsparciem Centrum Unijnych Projektów Transportowych. Dotychczas na przyjęcie Planów Zrównoważonej Mobilności zdecydowały się władze takich miast jak Warszawa, Toruń i Bydgoszcz.

Pod koniec listopada br. o przyjęciu Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej poinformowały władze Torunia. W dokumencie opracowanym przez Multiconsult Polska przyjęto cele strategiczne oraz scenariusze rozwoju transportu dla miasta oraz otaczających powiatów w perspektywie roku 2040. W ten sposób, Toruń odpowiada na wyzwanie wykluczenia transportowego, które w Polsce dotyczy kilkunastu milionów osób [3].

Jednym z najważniejszych celów jest w tym przypadku budowa atrakcyjnego, dostępnego dla każdego mieszkańca transportu zbiorowego, sprzyjającego zrównoważonej mobilności. W rekomendowanym przez autorów opracowania scenariuszu, w Toruniu i okolicach będzie rozwijany zarówno transport publiczny, jak i indywidualny przy uwzględnieniu działań mających na celu poprawę stanu środowiska.

Badanie zrealizowane przez PBS w dniach 20-26 października 2023 r. na panelu internetowym www.poznaj.to na reprezentatywnej próbie internautów n = 1000 respondentów.

[1] Dane Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN

[2] Dane Głównego Urzędu Statystycznego

[3] Dane UNICEF

Informacja prasowa 14/12/2023

27 października 2023

Spośród blisko 3000 stacji ładowania pojazdów elektrycznych w Polsce, mniej niż jedna trzecia osiąga moc powyżej 22 kW. Tymczasem, już w 2026 r. roku w całym kraju ma funkcjonować gęsta sieć szybkich ładowarek o mocy co najmniej 400 kW. Co musimy zrobić, aby elektryczna rewolucja w transporcie rzeczywiście doszła do skutku?

Zgodnie z założeniami nowych unijnych regulacji, większa liczba stacji ładowania ma nie tylko pomóc w ograniczeniu emisji w transporcie, ale też ułatwić podróżowanie po Europie posiadaczom samochodów z alternatywnym napędem. Tymczasem w Polsce wciąż stoimy przed szeregiem wyzwań, a nasz system energetyczny wydaje się nieprzygotowany na zapowiadaną rewolucję w mobilności.

– W ostatnich latach, jako Multiconsult Polska, braliśmy udział w kilku etapach postępowania przetargowego na projektowanie sieci stacji ładowania w Polsce, jednak nie mamy informacji, że zostało ono rozstrzygnięte. Jeśli rzeczywiście mamy dokonać rewolucji w transporcie, to najwyższy czas ją rozpocząć. Dobrym impulsem dla rynku byłaby np. elektryfikacja floty w urzędach i instytucjach publicznych – ocenia Szymon Grabowski, Dyrektor Pionu Przemysłu w Multiconsult Polska.

Po stronie technologicznej, barierą do rozwoju tego rynku w zakładanym przez regulatora tempie, pozostają niskowydajne sieci elektroenergetyczne uniemożliwiające zrealizowanie odpowiednio dużych mocy przyłączeniowych.

– Najpoważniejsza z barier, stojących przed rozwojem polskiej elektromobilności stanowi jednocześnie najważniejsze wyzwanie polskiej energetyki w ogóle. To oczywiście brak odpowiednich mocy przyłączeniowych – wskazuje Artur Szczelina, ekspert Multiconsult Polska. – Bez pilnych, znaczących inwestycji w system przesyłowy nie da się utrzymać tempa rozwoju infrastruktury, która zakłada blisko dwudziestokrotny wzrost liczby punktów ładowania do końca bieżącej dekady – dodaje.

Istotne znaczenie dla rozwoju infrastruktury dla samochodów elektrycznych mają również źródła wytwarzania energii, którą będą one zasilane. Obecna struktura miksu energetycznego, w której wciąż dominuje węgiel, stawia pod znakiem zapytania faktyczną zeroemisyjność elektrycznego transportu.

– Warto odpowiedzieć sobie na pytanie, czego oczekujemy od rewolucji w transporcie. W obecnych warunkach, nawet ekologiczne uzasadnienie przejścia na alternatywne rodzaje napędów może być trudne do wykazania. W Polsce, która na ten moment nie dysponuje odpowiednimi zasobami, przejście w 100 proc. na samochody elektryczne może okazać się wyzwaniem bardziej ambitnym, niż w krajach, w których panują inne warunki w zakresie produkcji i dystrybucji energii – twierdzi Artur Szczelina.

Chociaż Polska może pochwalić się blisko 70% wzrostem liczby samochodów elektrycznych w okresie od stycznia do sierpnia bieżącego roku, sytuacja nie wygląda już tak optymistycznie, kiedy spojrzeć na liczby bezwzględne. Za cały ten procentowy wzrost odpowiada rejestracja łącznie 4388 pojazdów elektrycznych w tym okresie. Udział samochodów elektrycznych w całkowitej liczbie zarejestrowanych w sierpniu br. pojazdów wyniósł w Polsce 3,5%, na tle unijnej średniej przekraczającej 20%. [1]

– Aby realnie zwiększyć liczbę pojazdów elektrycznych w Polsce, niezbędne są poważne inwestycje zarówno w same stacje ładowania, jak i sieci przesyłowe czy odnawialne źródła wytwarzania energii. Bez dostępu do środków z funduszy europejskich, trudno będzie zrealizować niezbędne inwestycje w zakładanym tempie, jeśli w ogóle – ocenia Szymon Grabowski. – Powinniśmy jednocześnie stale pracować nad stroną popytową, zachęcając potencjalnych klientów do zakupu aut elektrycznych, pokazując ich zalety i realne koszty ich posiadania – dodaje, tym bardziej że w społeczeństwie istnieje naturalna obawa i niechęć, występująca zwykle przy wprowadzaniu nowych produktów i rozwiązań. Przypomnijmy sobie, z jaką rezerwą patrzono na samochody hybrydowe kilkadziesiąt lat temu. Dzisiaj te wysłużone pojazdy są podstawą floty dla firm prowadzących przewozy na aplikacje i jakoś nadal jeżdżą!

Eksperci zwracają też uwagę na obecną sytuację na rynku paliw tradycyjnych, która może dodatkowo wpływać na perspektywy rozwoju e-mobilności. Utrzymywanie cen paliw na możliwie najniższych poziomach powoduje, że kalkulacje opłacalności przejścia na pojazdy zasilane energią elektryczną nie zachęcają do e-rewolucji. Ostatnie notowania ropy naftowej i amerykańskiego dolara na rynkach światowych pozwalają jednak sądzić, że trend ten może wkrótce się odmienić, a e-mobilność ponownie zyska na atrakcyjności.

[1] Dane Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Pojazdów (ACEA)

Informacja prasowa 18/10/2023

28 sierpnia 2023

Rozpoczynają się prace projektowe związane z budową Wrocławskiej Kolei Metropolitalnej oraz rewitalizacją linii kolejowej Zgorzelec – Bogatynia. W piątek, 25 sierpnia PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. zawarły z firmą Multiconsult Polska umowy na opracowanie dokumentacji projektowej dla tych inwestycji. Ich łączna wartość to około 12,5 mln zł netto.

Pierwsza z podpisanych umów dotyczy wznowienia kolejowego połączenia między stacjami Wrocław Świebodzki i Wrocław Muchobór oraz przebudowy stacji Środa Śląska. Inwestycja obejmuje odbudowę stacji Wrocław Świebodzki, budowę drugiego toru linii kolejowej nr 757 na odcinku Wrocław Świebodzki – Wrocław Muchobór oraz czwartej krawędzi peronowej na stacji Wrocław Muchobór.

Druga z inwestycji przewiduje przywrócenie ruchu pasażerskiego na trasie Bogatynia – Zgorzelec i Bogatynia – Wrocław oraz usprawnienie przewozów towarowych na tych trasach. Rewitalizacji podlegać będą nie tylko linie kolejowe nr 274, 779, 290, 786, ale także punkty obsługi pasażera na lokalnych stacjach. Linie te przebiegają na terenach górniczych oraz nad Odrą, co będzie się wiązało z koniecznością zastosowania przez zespół projektowy rozwiązań uwzględniających trudne warunki gruntowo–wodne.

Do zadań projektantów Multiconsult Polska należy opracowanie koncepcji programowo-przestrzennej, projektów budowlanych i wykonawczych oraz pozyskanie niezbędnych decyzji i zgód administracyjnych. Zajmą się oni również przygotowaniem materiałów przetargowych do postępowania na wybór wykonawcy robót budowlanych, a następnie, opcjonalnie pełnienie nadzoru autorskiego nad ich realizacją.

– Obie inwestycje to zadania złożone, wymagające wielobranżowej koordynacji i doświadczonego zespołu projektowego. Nasz sprostał już niejednemu wyzwaniu i cieszymy się, że będziemy mogli wykorzystać posiadaną wiedzę, by realizować tak wymagające projekty – zaznacza Renata Mordak, członkini zarządu i dyrektorka pionu transportu w Multiconsult Polska. – To dobrze, że inwestycje kolejowe w programie Kolej Plus nabierają tempa. To przedsięwzięcia potrzebne społecznościom lokalnym tak, jeśli chodzi o zwiększenie dostępności kolei, jak i poprawę bezpieczeństwa oraz komfortu podróżujących – dodaje.

Na opracowanie dokumentacji projektowej dotyczącej zadania „Rewitalizacja linii kolejowej Zgorzelec – Bogatynia w celu włączenia Bogatyni do sieci regionalnego, wojewódzkiego transportu kolejowego” wykonawca ma niemal 3 lata. Także wykonanie prac projektowych w zakresie zadania „Budowa bazowej infrastruktury do uruchomienia Wrocławskiej Kolei Metropolitalnej. Poprawa jakości połączeń z Legnicy do Wrocławia na odcinku Środa Śląska – Wrocław” potrwa około 3 lat. Obie inwestycje są realizowane w ramach Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej – Kolej +.

Informacja prasowa 25/08/2023

24 lipca 2023

Praca architekta i projektanta to połączenie twórczości z inżynierią, w której element kreatywny może być trudny do zastąpienia przez algorytm. Z drugiej jednak strony, technologia już dziś jest w stanie zastąpić człowieka, zwłaszcza w przypadku zadań prostych i powtarzalnych. Nad możliwościami i zagrożeniami, jakie nowoczesne technologie mogą przynieść branży inżynieryjnej zastanawiają się eksperci Multiconsult Polska.

Rosnąca gwałtownie popularność zaawansowanych modeli językowych czy generatorów obrazów, umownie nazywanych sztuczną inteligencją, zrodziła szereg pytań o przyszłość niektórych zawodów. Okazuje się, że narzędzie wyjątkowo wydajne w tworzeniu realistycznych grafik czy modele językowe, z łatwością posługujące się popularnymi językami programowania, mogą zrewolucjonizować rynek pracy grafików czy programistów. Czy podobny los czeka architektów i projektantów? Zdania są podzielone.

Praca architekta wymaga rzecz jasna kreatywności, której, przynajmniej obecnie, brakuje narzędziom korzystającym z nawet najbardziej obszernych baz danych. Wciąż jest to proces w dużym stopniu odtwórczy, pozbawiony myślenia abstrakcyjnego i ludzkiej innowacyjności.

W przypadku architektów, sam proces projektowania poprzedzony jest analizą dokumentów takich, jak decyzja środowiskowa, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego czy przepisy prawa budowlanego. Wykorzystanie algorytmów do analizy dokumentacji z pewnością pozwoliłoby na przyspieszenie całego procesu i uniknięcie pomyłek. Z drugiej jednak strony, nawet w tak sztywno skodyfikowanym obszarze, wciąż mamy do czynienia z czynnikiem ludzkim.

– W praktyce pozostaje jeszcze interpretacja prawa przez urzędników wydających pozwolenie na budowę. W Polsce wciąż często zdarza się, że poszczególne urzędy interpretują te same przepisy nieco inaczej. Pytanie więc, czy interpretacja prawa przez konkretnego urzędnika będzie tożsama z wnioskami, jakie wyciągnie sztuczna inteligencja – wskazuje Anna Mularczyk-Frączkowska, architekt Multiconsult Polska.

Jednak w szerzej pojętej branży inżynieryjnej, kwestia wypierania ludzi przez technologię ma już miejsce. Tak dzieje się m.in. w przypadku prac geodezyjnych, z których sporą część może wykonać algorytm.

– Trwają już pilotażowe projekty, w których testuje się rozwiązania w pełni zautomatyzowane – mówi Rafał Antosz, BIM manager w Multiconsult Polska. – Do zbierania danych fotogrametrycznych wystarczy obecnie wskazać obszar do zbadania, a AI w oparciu o dane z czujników stacji meteorologicznych może zaplanować i skoordynować cały proces wysyłając na miejsce dron. Następnie dane przesyłane są do chmury i poddawane dalszej obróbce. Powstają już firmy, które programują tego typu zadania – dodaje.

Najbardziej zagrożone utratą pracy na rzecz sztucznej inteligencji będą jednak osoby wykonujące prostsze, bardziej powtarzalne czynności, głównie na stanowiskach asystenckich. Może to odciążyć projektantów, którzy zaoszczędzony czas będą mogli poświęcić na rozwój własnych kompetencji, doskonalenie wewnętrznych narzędzi czy przekazywanie wiedzy w zespole. Z drugiej strony, te prostsze, powtarzalne czynności pozwalają asystentom stać się specjalistami. Przekazując te zadania algorytmom ryzykujemy zmniejszeniem kompetencji pracowników w przyszłości.

– Biura projektowe, które szybko opracują strategie wdrożenia narzędzi AI, w dłuższej perspektywie mogą zdobyć przewagę technologiczną i zwiększyć efektywność pracy, co przełożyć się może również na marżowość – zauważa Jakub Tryngiel, starszy asystent projektanta srk i inżynier budowy w Multiconsult Polska.

Zanim jednak wdrożymy te technologie na szeroką skalę, musimy odpowiedzieć sobie na szereg pytań. Jaka będzie rola przyszłego projektanta i jakie powinien mieć kompetencje? Kto jest rzeczywistym autorem projektu powstałego z udziałem AI? Czy oprócz uprawnień i znajomości przepisów, projektant powinien również znać mechanizmy i zasady działania narzędzi AI, którymi się posługuje? Zasadniczą sprawą jest również to, w jakim stopniu będzie to w ogóle możliwe.

Należy również pamiętać, że algorytmy działają w oparciu o dane dostarczone przez człowieka. Jeśli w danych pojawią się błędy, mogą one zostać powielone przez AI w dokumentacji kolejnych projektów, co w tej branży może okazać się katastrofalne w skutkach.

Informacja prasowa 18/07/2023

13 lipca 2023

Coraz więcej państw i instytucji deklaruje cel osiągnięcia zerowej emisji gazów cieplarnianych w drugiej połowie bieżącego stulecia. Aby to osiągnąć, nie rujnując opartej w dużej mierze na paliwach kopalnych europejskiej gospodarki, niezbędne może okazać się sięgnięcie po rozwiązania takie, jak wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla. Pierwsze projekty tego typu działają już na norweskim szelfie kontynentalnym.

Projekt Northern Lights to inicjatywa norweskiego rządu, mająca na celu redukcję śladu węglowego i przybliżenie kraju do osiągnięcia globalnych celów klimatycznych. W ramach projektu, dwutlenek węgla emitowany przez okoliczne zakłady przemysłowe jest wychwytywany, transportowany statkami do nabrzeżnego terminala, a następnie zatłaczany do znajdujących się na głębokości 1000-2000 metrów poniżej dna morskiego zbiorników geologicznych.

– Wychwytywanie i składowanie CO2 może stanowić istotny krok w kierunku zeroemisyjnej przyszłości. Projekt Northern Lights jest jednym z pierwszych na świecie przedsięwzięć tego typu. Zadaniem ekspertów z Multiconsult było m.in. wytypowanie optymalnej lokalizacji dla terminala przeładunkowego oraz zaprojektowanie elementów niezbędnej infrastruktury technicznej – mówi Jarosław Wielopolski, prezes zarządu Multiconsult Polska, polskiego oddziału norweskiej firmy inżynieryjnej specjalizującej się m.in. w rozwiązaniach z zakresu transformacji energetycznej.

Norweska inicjatywa obejmuje cały proces – od wychwytywania dwutlenku węgla w trzech zakładach przemysłowych, przez transport morski, aż po zatłaczanie gazu rurociągiem do zbiorników geologicznych pod morskim dnem. W całym projekcie zadbano również o to, aby nie generować dodatkowych gazów cieplarnianych. Stąd na przykład statki transportujące wychwycony CO₂ wykorzystują do napędu dodatkowe akumulatory, umożliwiające manewrowanie przez ok. 45 minut wyłącznie przy użyciu energii elektrycznej.

Wypracowane w Norwegii rozwiązania pokazują, że wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla może w przyszłości przyczynić się do powstania nowych gałęzi gospodarki. To już nie tylko technologie dotyczące CO₂, ale też np. transport skroplonego gazu tankowcami. Również polskie firmy przyglądają się możliwościom, w tym zakresie, a inwestycje w koncepcje wychwytywania i składowania gazu stają coraz bardziej opłacalne, wraz ze wzrostem kosztów uprawnień do emisji gazów cieplarnianych. Przy Ministerstwie Klimatu od 2021 r. działa specjalny zespół do spraw rozwoju technologii wychwytu, składowania i wykorzystania CO₂, a opcje zastosowania podobnych rozwiązań analizuje co najmniej kilka spośród największych polskich przedsiębiorstw.

– Bez użytkowania na szeroką skalę metod wychwytywania i składowania dwutlenku węgla, transformacja energetyczna wydaje się niemożliwa do przeprowadzenia w zakładanym terminie. Możemy jednak skorzystać z doświadczeń norweskich, wykorzystując powstające rozwiązania i technologie – dodaje Jarosław Wielopolski.

Projekt Northern Lights został uruchomiony przez rząd norweski w 2017 r., w celu wsparcia realizacji europejskich celów dotyczących ograniczenia emisji CO₂. Przedsięwzięcie w założeniu ma stymulować rozwój procesów wychwytywania i składowania dwutlenku węgla, by umożliwić osiągnięcie tych celów przy zachowaniu najniższych kosztów.

Liderem projektu jest państwowa spółka Gassnova, a w jego realizację zaangażowanych jest szereg firm, nie tylko norweskich, w tym m.in. Equinor (dawniej Statoil), Shell, Total i Multiconsult.

Informacja prasowa 11/07/2023