Kategoria: Dla mediów

24 kwietnia 2025

Dzięki powstającym w ostatnich latach planom zrównoważonej mobilności miejskiej, polskie miasta pozyskują unijne środki na modernizację lokalnej infrastruktury transportowej. Jak wskazują eksperci, wkrótce czeka nas prawdziwy wysyp inwestycji wprowadzających w życie założenia tych planów.

Plany zrównoważonej mobilności miejskiej (ang. SUMP – Sustainable Urban Mobility Plan) to strategiczne dokumenty przygotowywane przez miasta w celu usprawnienia przyjętych w nich rozwiązań transportowych. Zawierają one szczegółowe wytyczne określające docelową strukturę transportu w mieście i jego najbliższych okolicach tak, by jak najlepiej odpowiedzieć na faktyczne potrzeby mieszkańców.

Z punktu widzenia władz lokalnych, uchwalenie planu miejskiej mobilności stanowi warunek konieczny do uzyskania dofinansowania inwestycji infrastrukturalnych ze środków Unii Europejskiej. Z tą motywacją, większość spośród dużych polskich miast uchwaliła takie plany w ostatnich latach. Wśród nich są takie ośrodki, jak Warszawa, Kraków, Poznań czy Wrocław, ale też Miejski Obszar Funkcjonalny Torunia, obejmujący 36 sąsiednich gmin.

Przemysław Panek, który z ramienia Multiconsult Polska odpowiadał za przygotowanie toruńskiego planu mobilności, wskazuje, że polskie miasta stoją obecnie przed nowym wyzwaniem wprowadzenia w życie opisanych w planach rozwiązań.

– Duże miasta w zdecydowanej większości mają już gotowe plany mobilności, jednak nie rozwiązuje to problemu wykluczenia transportowego. W kolejnym kroku niezbędne będą działania zmierzające do wdrożenia zaplanowanych rozwiązań. Potrzeba dalszych prac analitycznych w ramach gotowych już planów, aby wskazać kierunki rozwoju w skali lokalnej tj. obciążenie lokalnych dróg, transportu zbiorowego, rowerowego i pieszego. Podobne analizy wykonujemy dziś dla budowanych dróg szybkiego ruchu – tłumaczy Przemysław Panek, ekspert ds. planowania transportu w Multiconsult Polska.

Analizy przepustowości i natężenia ruchu standardowo wykonywane są dla powstających autostrad, jednak w miastach bywają bardziej złożone. Trzeba w nich brać pod uwagę nie tylko ruch samochodów osobowych, czy ciężarowych, ale również transport zbiorowy i coraz częściej również takie aspekty, jak przepustowość ścieżek rowerowych czy węzłów przesiadkowych, w tym aspekty dotyczące ruchu pieszego. W największych miastach mamy już bowiem do czynienia z przypadkami korków rowerowych czy ograniczonej przepustowości przejść podziemnych, która w godzinach szczytu może znacząco wydłużyć czas podróży. Prawidłowe planowanie węzłów przesiadkowych jest jednym z kluczowych elementów kształtujących podział zadań przewozowych. Niestety w naszych miastach wciąż można znaleźć wiele przykładów błędnie zaprojektowanej przestrzeni publicznej, która zniechęca lub nawet uniemożliwia korzystanie z transportu publicznego.

Co istotne również dla władz samorządowych, podczas realizacji planów zrównoważonej mobilności miejskiej prowadzone są badania opinii mieszkańców na temat funkcjonowania systemu komunikacji zbiorowej na danym terenie. Lokalne władze, dzięki analizie oczekiwań, mogą wprowadzać rozwiązania, których mieszkańcy faktycznie oczekują.

Realizacja założeń planów zrównoważonej mobilności miejskiej wraz z funduszami wspomagającymi budżety inwestycyjne jednostek samorządowych może stanowić istotny impuls rozwojowy dla polskich miast.

Informacja prasowa 23/04/2025

13 lutego 2025

Multiconsult Polska zaprojektuje odcinek ważnej dla Śląska trasy ekspresowej S11, który połączy Radzionków z węzłem autostrady A1 w Piekarach Śląskich. W ramach podpisanej wczoraj umowy z inwestorem – Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad w Katowicach, firma opracuje dokumentację projektową trasy oraz samego węzła, a także przeprowadzi analizy przepustowości i prognozy ruchu.

Rusza kolejny etap przygotowania połączenia tras szybkiego ruchu S11 z A1 w województwie śląskim. Spośród 11 oferentów, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad w Katowicach wybrała Multiconsult Polska do opracowania Koncepcji Programowej dla budowy drogi ekspresowej S11 od węzła Radzionków do węzła Piekary Śląskie. To część ważnej dla Śląska trasy, która w najbliższych latach umożliwi szybkie połączenie tego regionu m.in. z Poznaniem oraz Pomorzem Zachodnim.

W ramach wartego 6,1 mln zł kontraktu, Multiconsult Polska opracuje dokumentację projektową dla odcinka trasy łączącego węzły Radzionków i Piekary Śląskie oraz trzy nowe warianty samego węzła Piekary Śląskie, a także przeprowadzi analizy przepustowości i prognozy ruchu. Prace potrwają 15 miesięcy.

– Naszym celem będzie opracowanie kompleksowego, innowacyjnego i bezpiecznego rozwiązania, spełniającego wymagania techniczne i środowiskowe, ale także wpisującego się w potrzeby kierowców korzystających z drogi ekspresowej S11. Mamy bardzo doświadczony zespół projektantów drogowych, który zapewni skuteczną realizację projektu – deklaruje Anna Janowicz, kierowniczka projektu, Multiconsult Polska.

Tworzona przez Multiconsult Polska dokumentacja obejmie również niezbędną budowę i przebudowę obiektów inżynierskich i infrastruktury towarzyszącej, jak oświetlenie, przepusty czy urządzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Do roku 2031, po realizacji wszystkich planowanych przez GDDKiA odcinków, trasa S11 będzie liczyć blisko 600 km i zapewni m.in. szybkie połączenia Górnego Śląska z Poznaniem oraz Pomorzem Zachodnim. Docelowo, pokonanie trasy z Kołobrzegu do węzła Piekary Śląskie ma zająć niewiele ponad pięć godzin.

Budowa S11 została przyjęta do zadań inwestycyjnych realizowanych w ramach Rządowego Programu Budowy Dróg Krajowych do 2030 r. (z perspektywą do 2033 r.).

Informacja prasowa 12/02/2025

16 stycznia 2025

Polska robi wyraźne postępy w zastępowaniu węgla w produkcji energii elektrycznej. W 2023 r. udział węgla w miksie energetycznym po raz pierwszy spadł do poziomu 60%. Jeśli jednak chcemy kontynuować ten trend, musimy szukać źródeł energii o podobnej dyspozycyjności, jednak energia wiatrowa i słoneczna nie spełnia tego kryterium – wskazuje Artur Szczelina, ekspert Multiconsult Polska.

Zdaniem eksperta, pełna dyspozycyjność elektrowni węglowych może okazać się najtrudniejszą do odtworzenia cechą w przypadku innych, mniej emisyjnych źródeł energii. Zarówno szybko rozwijające się w Polsce farmy słoneczne, jak i wciąż czekające na rozkwit elektrownie wiatrowe pozostają zależne od pogody, a ich produkcja nierównomierna w czasie.

– Jeżeli, zgodnie z obowiązującą strategią, po roku 2040 nastąpi likwidacja wszystkich elektrowni opartych o węgiel kamienny i brunatny, braki w dostawach energii wystąpią z całą pewnością. Być może do tego czasu uda się zastąpić łączną moc elektrowni węglowych źródłami odnawialnymi, jednak w przypadku zapotrzebowania na moc szczytową, energii po prostu zabraknie. W bezwietrzne, zimowe wieczory może zabraknąć prądu i ciepła, ponieważ wiatraki i panele słoneczne nawet w największych ilościach nie będą pracować – wskazuje Artur Szczelina.

Z uwagi na wysiłki związane z walką ze zmianami klimatu, w Polsce musimy szukać możliwości zastąpienia paliw kopalnych w energetyce. O ile najwięksi odbiorcy energii, jak metropolie czy kluczowe firmy przemysłowe, będą w przyszłości polegać np. na małych reaktorach modułowych (SMR), o tyle mniejsi odbiorcy, na poziomie gmin, mają do dyspozycji szereg źródeł odnawialnych. W polskich warunkach trudno jednak bazować na lądowych elektrowniach wiatrowych czy farmach słonecznych, które produkują energię tylko przez część roku. Tej wady pozbawione są elektrownie biogazowe, które zapewniają stałą produkcję, bez względu na warunki pogodowe.

Dzięki dobrze rozwiniętemu rolnictwu, Polska ma ogromny potencjał w rozwoju biogazowni, które mogłyby zapewnić przynajmniej częściową samowystarczalność energetyczną wielu gminom. Kogeneracja w oparciu o biogaz lub biometan, z wykorzystaniem ciepła dla systemów centralnego ogrzewania w okresie zimowym to dla miasteczek i gmin o zwartej zabudowie realna alternatywa dla drogiej energii i ciepła z węgla. Wsparcie kogeneracji instalacjami PV i energią wiatrową otworzyłoby realny rynek rozproszonej energii w Polsce.

Obecnie w Polsce działa ok. 400 instalacji biogazu, który najczęściej wykorzystywany jest do produkcji energii elektrycznej oraz cieplnej w układach kogeneracyjnych. Jak wynika z szacunków, kilkanaście tysięcy tego typu instalacji, mogłoby w całości zastąpić węgiel zużywany do produkcji energii.

– W polskich warunkach nie istnieje jedno idealne rozwiązania na zieloną energię, dlatego będziemy musieli wypracować własny miks w oparciu o źródła energii lokalnej wspomagane źródłami importowanymi, jak paliwo jądrowe – podsumowuje Artur Szczelina.

Informacja prasowa 14/01/2025

7 stycznia 2025

Jeszcze przed tegorocznymi świętami kierowcy pojadą Północną Obwodnicą Krakowa. Oficjalne otwarcie nowego, ponad dwunastokilometrowego odcinka trasy ekspresowej S52 odbyło się 23 grudnia. W ramach budowy powstało 29 różnego rodzaju obiektów inżynierskich, w tym dwa supernowoczesne tunele w Zielonkach i Dziekanowicach.

Krakowska inwestycja jest wyjątkowa z kilku powodów. Dzięki oddaniu północnego odcinka drogi ekspresowej, Kraków, jako drugie (po Łodzi) duże miasto w Polsce, znacząco przybliża się do zyskania pełnego pierścienia, otaczając miasto trasami szybkiego ruchu. Co więcej, oddawany właśnie do użytku odcinek północnej obwodnicy miasta to nie tylko dwujezdniowa trasa o trzech pasach ruchu w każdym kierunku, ale też 29 obiektów inżynierskich takich, jak tunele czy estakady.

W ramach inwestycji, w miejscowościach Zielonki oraz Dziekanowice, powstały nowoczesne tunele o długości odpowiednio 653 m i 496 m. Projektowanie drogi ekspresowej wraz z tymi wyjątkowymi konstrukcjami powierzono firmie Multiconsult Polska, specjalizującej się w projektowaniu infrastruktury drogowej.

Oba tunele wykonane zostały metodą podstropową z wykorzystaniem tzw. ścian szczelinowych. Każda z naw obiektów ma 17m szerokości, mieści po trzy pasy ruchu i została wyposażona w najnowocześniejsze systemy bezpieczeństwa. Budowa trwała ponad trzy lata.

– Północna Obwodnica Krakowa to wyjątkowa inwestycja, bardzo potrzebna mieszkańcom, ale także niezbędna dla ruchu tranzytowego. Jej projektowanie było ciekawym wyzwaniem, także ze względu na obiekty inżynierskie, towarzyszące rozwiązaniom drogowym – zaznacza Arkadiusz Białek, koordynator techniczny projektu w Multiconsult Polska.

W Polsce, głównie ze względu na ukształtowanie terenu, nie mamy wielu możliwości wykorzystania zaawansowanych obiektów inżynierskich, takich jak mosty, tunele czy estakady. Z tego powodu krakowska inwestycja jest wyjątkowa. Poza tunelami, Północna Obwodnica Krakowa zyskała również m.in. estakadę o długości blisko 570 m.

– Tego typu obiekty często wiążą się z dodatkowymi wyzwaniami, związanymi np. z warunkami geologicznymi na danym terenie. To sprawia, że ich koszty, w porównaniu z drogą prowadzoną po powierzchni terenu, są znacznie wyższe. Tunele, które powstały w ciągu trasy S52 to zaawansowane konstrukcje, wspierane m.in. najnowocześniejszymi, zautomatyzowanymi systemami przeciwpożarowymi – mówi Krzysztof Nagórko, zastępca dyrektora ds. technicznych w Multiconsult Polska.

Doświadczenia zdobyte przy budowie tuneli i estakad w Małopolsce być może niebawem zostaną wykorzystane przy innych inwestycjach w polskich miastach. To właśnie miasta, jak wskazują eksperci, będą z czasem potrzebować rozwiązań usprawniających komunikację, w których niezbędni będą inżynierowie specjalizujący się w mostach, tunelach i estakadach.

Projekty tuneli miejskich, takich jak te w Warszawie czy Katowicach pełnią bowiem te same funkcje, co tunele obwodnicy Krakowa – odciążają lokalne arterie, ale przede wszystkim poprawiają bezpieczeństwo i komfort mieszkańców.

Informacja prasowa 23/12/2024

12 listopada 2024

Rozbudowa dróg lokalnych i modernizacja transportu publicznego to najważniejsze zmiany, jakich oczekują Polacy w swoim otoczeniu – wynika z kolejnej fali badania pracowni PBS na zlecenie Multiconsult Polska. Wiele wskazuje na to, że w odbudowie lokalnego transportu pomogą środki z Krajowego Planu Odbudowy.

Pytani o najważniejsze zmiany, jakich oczekują w bezpośrednim otoczeniu swojego miejsca zamieszkania, Polacy wskazują na poprawę jakości dróg lokalnych (69%), lepszą infrastrukturę dla pieszych (53%) oraz modernizację transportu publicznego (51%) – wynika z ostatniej fali badania Barometr MCPL przeprowadzonego przez pracownię PBS na zlecenie firmy inżynieryjnej Multiconsult Polska. Potrzeby związane z infrastrukturą transportową wskazywane są znacznie częściej niż na przykład rozwój parków i terenów zielonych (44%) czy budowa nowych placów zabaw (28%).

Drogi lokalne i rozwój transportu publicznego to z jednej strony szansa na poprawę jakości życia obywateli w istotnym dla nich obszarze, a z drugiej możliwość utrzymania tempa inwestycji infrastrukturalnych w Polsce.

– W najbliższym czasie spodziewamy się stopniowego przenoszenia ciężaru inwestycji w infrastrukturę drogową z dróg szybkiego ruchu, w kierunku bardziej rozproszonych inwestycji lokalnych. Wkrótce ukończona zostanie budowa głównego układu połączeń autostradowych i ekspresowych, zamykając pewien etap inwestycji prowadzonych przez GDDKiA. Drogi wojewódzkie i lokalne, stanowiące zdecydowaną większość sieci drogowej w Polsce też potrzebują przebudowy czy rozbudowy. Niektóre pilnie – wskazuje Przemysław Panek, ekspert ds. planowania transportu w Multiconsult Polska.

Istotnym impulsem do zmian może być Krajowy Plan Odbudowy, który przewiduje zarówno wsparcie infrastruktury drogowej, jak i modernizację taboru autobusowego. Odbudowa transportu regionalnego ma pozwolić zmniejszyć wykluczenie transportowe, które wciąż dotyka milionów Polaków. Zdecydowana większość przepytywanych przez PBS Polaków (84%) oczekuje zwiększenia liczby połączeń w ramach transportu publicznego w swojej okolicy, a jedna trzecia deklaruje chęć rezygnacji z własnego samochodu na rzecz dobrze funkcjonującej komunikacji publicznej.

Jeden z istotnych punktów KPO zakłada wsparcie techniczne i finansowe dla opracowania lokalnych Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej. W opracowaniu tego typu dokumentów polskie gminy wspierają m.in. specjaliści Multiconsult Polska.

– W naszych planach strategicznych staramy się łączyć gminy we wspólnym celu, aby, dzięki współpracy, realizowały potrzeby mieszkańców całych aglomeracji oraz gmin ościennych. Projektując rozwiązania transportowe, kładziemy również nacisk na to, by uwzględniały one wpływ transportu lokalnego na środowisko. Rozwiązania takie, jak wymiana taboru na niskoemisyjny wpisują się bowiem w unijne wytyczne i umożliwiają gminom pozyskanie dofinansowania na ich wprowadzenie – tłumaczy Przemysław Panek, ekspert Multiconsult Polska, odpowiedzialny m.in. za plan mobilności dla Torunia i gmin sąsiadujących.

Badanie zrealizowane przez PBS w czerwcu 2024 r. na panelu internetowym www.poznaj.to na reprezentatywnej próbie internautów n=1004 respondentów.

Informacja prasowa 05/11/2024

9 września 2024

Ponad jedna czwarta Polaków nie widzi żadnych korzyści z wprowadzenia w życie założeń Europejskiego Zielonego Ładu – wynika z najnowszego sondażu przeprowadzonego przez pracownię PBS dla Multiconsult Polska. Choć nieco ponad 40% badanych popiera ogólne założenia unijnego projektu, wielu wciąż pozostaje sceptycznych. Dotyczy to przede wszystkim polskiej wsi.

Specjalizująca się m.in. w projektowaniu dużych inwestycji infrastrukturalnych firma inżynieryjna Multiconsult Polska regularnie bada nastroje Polaków w kontekście planowanej transformacji energetycznej. W przeprowadzonym tego lata wraz z sopocką pracownią PBS badaniu, zapytano reprezentatywną grupę Polaków o ich nastawienie względem Europejskiego Zielonego Ładu.

Jak wynika z opublikowanych danych, 42,7% badanach popiera ogólne założenia unijnego pakietu, jednak przeciwna jest niemal taka sama grupa (40%). Największe poparcie dla planowanej transformacji ekologicznej deklarują najmłodsi (18-24 lata) oraz najstarsi badani. W tych grupach nadchodzące zmiany popiera blisko połowa respondentów (odpowiednio 45,7% oraz 47,6%). W pozostałych grupach wiekowych poparcie oscyluje wokół średniej, przy wyraźnym sprzeciwie osób z przedziału 35-44 lata, gdzie poparcie sięga zaledwie 33,5%.

Polska wieś sceptyczna wobec założeń Zielonego Ładu

Najmniejsze poparcie dla założeń Europejskiego Zielonego Ładu deklaruje polska wieś. Wynosi ono zaledwie 36,2% wobec 54,4% w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców. Jedna trzecia mieszkańców wsi nie widzi też żadnych korzyści z wprowadzenia Zielonego Ładu (wobec 27% w ogóle populacji).

Wśród najczęściej wymienianych zagrożeń pojawiają się: wzrost kosztów żywności (73%), energii elektrycznej (70%), ogrzewania (67%) i transportu (60%), a także dodatkowe obciążenia podatkowe (63%). Tych ostatnich obawia się aż 81% najmłodszych badanych w wieku 18-24.

– Z naszego badania wynika, że założenia Europejskiego Zielonego Ładu wciąż budzą niemałe obawy opinii publicznej, co przed rządzącymi stawia niełatwe zadanie poszukiwania poparcia społecznego dla tej inicjatywy. Najpilniejszymi do zaadresowania kwestiami wydają się być obawy o wzrost kosztów żywności czy energii – mówi Gabriel Ligęska, kierujący zespołem audytorów energetycznych w Multiconsult Polska.

Sytuacja geopolityczna i następujące zmiany klimatu pokazują, jak bardzo potrzebne są zmiany w polskim, i europejskim miksie energetycznym. Zielona energia to szansa dla gospodarek i gospodarstw domowych, choć wyzwaniem pozostają koszty i sposoby jej magazynowania – dodaje.

Europejski Zielony Ład to pakiet inicjatyw politycznych Unii Europejskiej, mający prowadzić do transformacji ekologicznej skutkującej osiągnięciem neutralności klimatycznej do roku 2050. Proponowane zmiany dotyczą obszarów klimatu i środowiska, energii, transportu, przemysłu oraz rolnictwa.

Badanie zrealizowane przez PBS w czerwcu 2024 r. na panelu internetowym www.poznaj.to na reprezentatywnej próbie internautów n=1004 respondentów.

Informacja prasowa 04/09/2024

6 sierpnia 2024

Niemal trzy czwarte Polaków wskazuje na suszę jako najbardziej palące zagrożenie klimatyczne. Jednocześnie, większość badanych uważa, że robi wystarczająco dużo dla zapobiegania zmianom klimatycznym. Takie wnioski płyną z kolejnej fali badania zrealizowanego przez sopocką pracownię PBS na zlecenie Multiconsult Polska.

 Pytani o najbardziej niepokojące zmiany klimatyczne Polacy dość jednogłośnie wskazują na susze i niedobory wody. Odpowiedziało tak blisko trzy czwarte (74%) badanych w najnowszej fali badania Barometr MCPL, zlecanego cyklicznie przez zajmującą się konsultingiem inżynieryjnym firmę Multiconsult Polska. Bez względu na wiek, płeć czy miejsce zamieszkania, problemy z dostępnością wody wskazywane są najczęściej, przed wichurami (56% wskazań), powodziami (47%) czy gwałtownymi opadami (41%).

Co ciekawe, jak dotąd, problemów z dostępnością wody doświadczyło tylko 15% badanych. Pytani o to, jakich skutków zmian klimatycznych doświadczyli osobiście, o wiele częściej wskazują na skrajne temperatury zimą i latem (67%), gwałtowne zjawiska pogodowe (47%) czy szkodliwe zanieczyszczenie powietrza. Przy czym co szósty badany (17%) twierdzi, że nie doświadczył żadnych skutków zmian klimatycznych.

Co istotne, większość badanych nie zaakceptowałaby ograniczeń w dostawach energii elektrycznej (63%) bądź wody (67%) do swoich gospodarstw domowych. Nieco mniejszy sprzeciw budziłyby podobne ograniczenia dotyczące przedsiębiorstw (odpowiednio 43% i 39% odpowiedzi przeczących).

– Polacy całkiem słusznie wskazują niedobory wody jako najbardziej niepokojący skutek zmian klimatu. Przecież bez wody nie ma życia. W Polsce coraz częściej doświadczamy niedoborów wody. Z drugiej strony również obserwujemy krótkotrwałe, nawalne deszcze, powodujące podtopienia i powodzie. Sposobem na łagodzenie skutków zmian klimatu jest prowadzenie działań wspierających retencję naturalną, która pozwala ograniczyć  zarówno pojawianie się suszy, jak i zdarzeń powodziowych – wyjaśnia Marek Ryś, szef pracowni Woda w Multiconsult Polska.

Jeszcze w ubiegłym roku najwięcej mówiło się o retencji polegającej na budowie na rzekach Polski sztucznych zbiorników wodnych, które mogłyby magazynować wodę. Jednak według ekspertów, taka retencja powinna być najwyżej uzupełnieniem tego, czego nie możemy uzyskać m.in. odtwarzając retencję naturalną np. poprzez przebudowę systemów odwadniających tak, aby ograniczyć odpływ wody i przywrócić jej naturalny obieg.

W obszarach miejskich natomiast, dla zagospodarowania wód opadowych można wykorzystać szerokie spektrum rozwiązań, pozwalających na przechwytywanie wody z dachów i powierzchni uszczelnionych. Taką rolę mogą pełnić zbiorniki służące do gromadzenia i ponownego zagospodarowania wód opadowych, skrzynki i systemy rozsączające pozwalające na opóźnienie odpływu wód opadowych, a także ogrody infiltrujące czy zielone dachy. Metody te mogą być stosowane zarówno przez indywidualnych mieszkańców, prywatnych inwestorów budujących większe osiedla, jak i przez samorządy. Zieleń zapewnia również oczyszczanie powietrza ze szkodliwych związków chemicznych oraz pochłania pyły. W mieście może skutecznie ograniczać skutki tzw. „wysp ciepła”, obniżając temperaturę powietrza o kilka, a nawet kilkanaście stopni Celsjusza.

Zasadność prowadzenia działań retencyjnych wykazała koncepcja budowy progów piętrzących (tzw. obiektów małej retencji) wraz z naturalizacją koryt na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego. Celem prac projektowych, które na rzecz Parku prowadziło konsorcjum firm KOMES WATER i Multiconsult Polska była poprawa stosunków wodnych zaburzonych przez ingerencję człowieka. Ich efektem ma być lepsze uwilgotnienie mokradeł i odtworzenie przepływu w łęgach, a także unaturalnienie sztucznych cieków na wyznaczonych obszarach Kampinosu.

Do poprawy retencji naturalnej przyczyniają się także przedsięwzięcia mające na celu przywrócenie zmienionym działalnością człowieka rzekom i zbiornikom wodnym stanu jak najbardziej zbliżonego do naturalnego. Metody działań naprawczych są opisane w krajowym programie renaturyzacji wód powierzchniowych, który na zlecenie Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie przygotowali eksperci Multiconsult Polska.

Badanie zrealizowane przez PBS w czerwcu 2024 r. na panelu internetowym www.poznaj.to na reprezentatywnej próbie internautów n=1004 respondentów.

Informacja prasowa 30/07/2024